Stotine ljudi okovanih u snežnim nanosima, prevrnuti šleperi, zavejani automobili pokradenih točkova i mnogostruko dramatične akcije spasavanja obeležile su poslednji nalet košave u Vojvodini. Prateći sa bezbednog (medijskog) odstojanja čitavu situaciju, delovala mi je potpuno nadrealno. Izgledalo mi je kao da slike sa tom neverovatnom količinom zaprljanog, sivkastog snega potiču iz daleka. Ne sa udaljenosti od 50ak kilometara.
Moram da priznam da su mi proletale misli o mogućoj povezanosti ove katastrofe i vojvođanskog pejzaža - Vojvodina, nemilosrdno iskrčena, praktično je postala jedna ravna, poljoprivredna ploča sa koje mestimično štrče kuće. I kada ovakav vetar dune noseći sneg možda i stotinu kilometara, nema ničega što ga može usporiti i zaustaviti. Osim kuća. I izdignutog puta. I automobila na njemu.
A onda je kao šlag na tortu MM podelio sa mnom ovaj kratki zapis:
A kamo vam drvoredi????
mlekac
Od jutros gledam i slušam dramu onih mučenika što ostadoše zavejani, pa mi ne izlazi iz glave letošnja rečenica jednog starog Sremca. "Jeste, posekli ga, a pitaću i' kad stigne zima, kako će da iziđu iz sela?"
Ovo se, naravno odnosilo na sečenje drvoreda između dva susedna sela, prelepog, starog drvoreda, onakvog kakav se, bar u mojim sećanjima, vezuje za Vojvodinu...
I komentarisao je on dalje, da je taj drvored stajao tu jošod vremena njegovih predaka, (dobro, možda ne baš taj isti, kad bi staro drvo palo sadili su mlado, al' na tom mestu) i kako je bio ne samo milina leti, zbog hlada, nego još veća pomoć zimi, pošto je koliko - toliko branio vetru da se razduva preko ceste i da je zatrpa, a ako bi baš i napadao velik sneg, uvek si, po drveću, znao u kom pravcu je selo, a sada...
I gledam snimke, i setim se sličnih muka od prošle godine, i onda se, opet, pristeim da sam te drvorede pokraj puta, zaista, nekada viđala mnogo češće....
Pa zar nije jeftinije (o lepoti i zdravlju neću ni da pričam) ponovo posaditi drvorede pokraj puta nego li svake zime muku mučiti i angažovati vojsku i šta sve ne da se izvlače zatrpani???
I da istaknem dva relevantna komentara:
mlekac
Ja sam samo prenela zapažanja starog "lokalca". Kazo mi čovek, svako selo koje je iseklo drvored, sad se zimi suočava sa tim da bude potpuno "odsečeno". Džaba čišćenje, vetar naduva sneg sa njiva i moš' da se slikaš....
rastinjak
Nije poenta u drvoredima koji se nalaze isključivo pored puteva. Kompletan atar bi trebao da bude ispresecan drvoredima, ne samo u cilju sprečavanja stvaranja snežnih nanosa, ali bi svakako taj efekat bio najvidljiviji. Trenutno, u zimskom periodu kada na poljima nema useva, kilometri brisanog prostora su idealni da se vetar zaigra i ponese ogromne količine snega do prve prepreke. Iz tog razloga nisam uveren da bi drvoredi pored asfaltiranih puteva rešili problem. Potrebno nam je sistemsko rešenje.
To 'sistemsko', opsežno rešenje je recimo moglo već da bude u zamahu da smo počeli da primenjujemo smernice Emerald Network/Natura 2000 projekta (što smo uzgred, potpisali), koje podrazumevaju umrežavanje bitnih staništa u čitavoj Evropi upravo pomoću stvaranja 'šumskih koridora' na ovakvim brisanim prostorima. Em bi smo dobili zaštitu od snežnih udara, em bi smo pružili potporu biodiverzitetu, em bi doprineli prečišćavanju vazduha i podzemnih voda u teško agrarizovanom kraju, em sve to i još štošta za malo para u poređenju sa bilo kakvim infrastrukturnim projektom. To nije 'win-win' strategija, to je 'win-win-win-win...' strategija. Zvuči gotovo k'o telešop ponuda.
Ali, kraj nepogode nije i kraj nevolja. Recimo, "Železnice Srbije su saopštile da su, prema prvim procenama, od snežnih nepogoda pretrpele direktnu materijalnu štetu od oko 25 miliona dinara.". I pruga je, naravno, bila zatpana.
Japan je sinonim za brze i nadasve tačne vozove, za u svakom pogledu uspešnu železnicu. E pa pogodite kakvu zaštitu od snežnih nanosa, ali i drugih hazarda, koriste? Drveće. Uverite se i sami:
Today, about 1500 km of Japan’s 25,000 km of railway trackside is home to about 11,000 ha of railway protection forests.
About 90% of all railway protection forests in Japan are for snowdrift protection. They are mainly on Hokkaido and the northern part of Honshu. The most common species used in these forests is Japanese Cedar (Cryptomeria japonica) in Honshu and Norway Spruce (Picea abies) in Hokkaido.
The first snowdrift protection forests were planted in 1893 and are the 41 stands along the Tohoku Line between Mizusawa and Aomori. When this line started full operation between Tokyo and Aomori in 1890, winter services were very unreliable due to heavy snow. Trains were frequently delayed or trapped for days by drifts and all services carried emergency food and water for passengers and crews to guard against starving while trapped. Trackside wooden fences had proved ineffective because strong side winds and flying embers from steam locomotives easily destroyed them.
Seiroku Honda (1866–1952), the founding father of railway protection forests in Japan and the first Professor of Silviculture at the old Imperial University of Tokyo, devised a plan to plant snowdrift protection forests after seeing plantations developed by the Canadian Pacific Railway on his way home from academic studies in Germany. He planted the first protection forests in 1892, using German silviculture methods and continued to work training his successors as the protection forest adviser to the Railway Agency for more than 30 years.
Dakle, radi se o ozbiljnim snegovima. I ozbiljnim vetrovima. I ozbiljnoj, a pride čak izrazito tehnokratskoj zemlji.
No comments:
Post a Comment